โรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์

อ่าน 289 ครั้ง 22/Jan/24


 

โรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ 

ถูกต้องค่ะ โรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ (Gestational diabetes mellitus, GDM) เกิดจากภาวะดื้อต่ออินซูลินชั่วคราวที่พบในสตรีตั้งครรภ์ ภาวะดื้อต่ออินซูลินทำให้ร่างกายไม่สามารถใช้อินซูลินได้อย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูง

สาเหตุของภาวะดื้อต่ออินซูลินที่พบในสตรีตั้งครรภ์ยังไม่ทราบแน่ชัด แต่เชื่อว่าเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนต่างๆ ในร่างกายระหว่างตั้งครรภ์ เช่น ฮอร์โมนเอสโตรเจน โปรเจสเตอโรน และฮอร์โมนรก การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเหล่านี้ทำให้ตับอ่อนผลิตอินซูลินมากขึ้น แต่ร่างกายกลับดื้อต่ออินซูลินมากขึ้นเช่นกัน

ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ ได้แก่

  • อายุครรภ์ที่มากกว่า 25 ปี
  • น้ำหนักเกินหรืออ้วน
  • มีประวัติครอบครัวเป็นโรคเบาหวาน
  • มีประวัติเป็นโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ในครรภ์ก่อน
  • มีประวัติแท้งบุตรหลายครั้ง
  • มีประวัติทารกเสียชีวิตในครรภ์

อาการของโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์มักไม่ชัดเจน ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักไม่มีอาการใดๆ เลย หรืออาจมีอาการเพียงเล็กน้อย เช่น ปัสสาวะบ่อย กระหายน้ำบ่อย เหนื่อยง่าย

หากไม่ได้รับการวินิจฉัยและรักษาอย่างเหมาะสม โรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์อาจส่งผลเสียต่อทั้งมารดาและทารก ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นกับมารดา ได้แก่ ภาวะครรภ์เป็นพิษ ความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ การติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ ภาวะรกลอกตัวก่อนกำหนด เป็นต้น ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นกับทารก ได้แก่ ทารกตัวโตกว่าปกติ ทารกเสียชีวิตในครรภ์ ทารกคลอดก่อนกำหนด ทารกมีภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำหลังคลอด เป็นต้น

การตรวจคัดกรองโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์จะดำเนินการโดยแพทย์หรือบุคลากรทางการแพทย์ โดยทั่วไปจะตรวจคัดกรองระหว่างสัปดาห์ที่ 24-28 ของการตั้งครรภ์ โดยให้ผู้ป่วยดื่มน้ำหวานที่มีน้ำตาลสูง แล้วตรวจระดับน้ำตาลในเลือดหลัง 2 ชั่วโมง หากระดับน้ำตาลในเลือดหลัง 2 ชั่วโมงมากกว่า 140 มิลลิกรัม/เดซิลิตร ถือว่ามีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ และแพทย์จะนัดตรวจระดับน้ำตาลในเลือดซ้ำอีกครั้ง

การรักษาโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์มีวัตถุประสงค์เพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในระดับปกติ เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อนต่างๆ การรักษาสามารถทำได้โดยการควบคุมอาหารและการออกกำลังกายร่วมกับการใช้ยารักษาโรคเบาหวาน

การควบคุมอาหารและการออกกำลังกายเป็นสิ่งสำคัญในการรักษาโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ โดยผู้ป่วยควรรับประทานอาหารที่ถูกต้องตามหลักโภชนาการ เน้นการรับประทานอาหารที่มีกากใยสูง หลีกเลี่ยงอาหารที่มีน้ำตาลสูง และออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ

การใช้ยารักษาโรคเบาหวานมีหลายชนิด แต่ละชนิดมีกลไกการทำงานที่แตกต่างกัน แพทย์จะพิจารณาเลือกยาที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย

ทารกที่เกิดจากมารดาที่มีโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์มักมีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ภายหลังคลอด เช่น ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำหลังคลอด ภาวะหายใจลำบาก ภาวะตัวเหลือง เป็นต้น ทารกเหล่านี้ควรได้รับการติดตามอย่างใกล้ชิดจากแพทย์หรือบุคลากรทางการแพทย์

 


บทความที่เกี่ยวข้อง

สาระสุขภาพอื่นๆ